Errehabilitazio prozesuko afektibitateari eta sexualitateari buruz hausnartu dugu

Ospitalarioak Fundazioa Euskadi (antes Aita Menni)
Salud mental | Discapacidad intelectual | Neurorrehabilitación y daño cerebral | Persona mayor
Gaurkotasuna
Joan den 2025eko maiatzaren 5ean eta 12an, Arrasateko Ospitalarioak Fundazioa Euskadiko egoitzan, “Giza sexualitatea eta desgaitasuna. Lanketa klinikoa” formazio presentziala egin zen, Ainhoa Espinosa neuropsikologo, osasun psikologo orokor eta sexualitatean espezialistak emanda. Formazioa arreta integralarekin dugun konpromisoaren barruan kokatzen da, artatzen ditugun pertsonen alderdi emozionalak, afektiboak eta intimitateari dagozkionak ere kontuan hartzen dituena.
Hizlaria Osasunaren Mundu Erakundeak sexualitatea gizakien bizitzaren alderdi zentral gisa definitzen duela gogoratuz hasi zen. “Sexuan oinarrituta, genero identitateak eta rolak, sexu orientazioa, erotismoa, plazera, intimitatea eta ugalketa jasotzen ditu. Pentsamendu, fantasia, desio, sinesmen, jarrera, balio, jokabide, praktika, rol eta harreman gisa esperimentatzen edo adierazten da. Sexualitateak dimentsio horiek guztiak hartzen baditu ere, pertsonek ez dituzte horiek guztiak beti esperimentatzen edo adierazten. Sexualitatea faktore biologiko, psikologiko, sozioekonomiko, politiko, kultural, etiko, legal, historiko, erlijioso edo espiritualen interakzioaren emaitza da”, azaldu zuen.
Ikuspegi humanista eta kliniko batetik, Ainhoa Espinosak “pertsona guztien sexualitaterako eskubidea” azpimarratu zuen, “bere ezaugarriak eta zaintzaile profesionalentzako arreta integral eta segurua izateko eskubidea gorabehera”, bai eta sexualitatea bizitzaren beste dimentsio bat bezala ulertzearen garrantzia ere, ez bakarrik sexu ekintzan zentratuta, baizik eta intimitatean, desioan, lotura afektiboetan eta identitatean ere oinarrituta.
Formazioak, bi orduko bi saiotan banatuta, giza osasun sexualari buruzko oinarrizko ezagutza ildo bat eskaini zuen, parte hartu duten taldeetako profesionalen artean hausnarketa eragiteko, horien artean egonik Osasun Mentaleko eta Adimen Desgaitasuneko arloetakoak.
Bi saioek ikasteko espazio partekatu bat sortu zuten, non pertsonaren dimentsio sexuala lanketa terapeutikotik kanpo ez uztearen garrantzia nabarmendu zen. Hainbat eduki landu ziren, hala nola desgaitasun egoera batean osasun sexualean izandako aldaketak, kalte neuropsikologikoak sexualitatean eragin ditzakeen interferentziak, ingurunearen inpaktua edo maneiurako hainbat jarraibide, afektibitate inklusiboa bezalako funtsezko kontzeptuak ere aipatuz.
“Gai horiei heltzeak autoestimua, pertsonen arteko harremanak eta ongizate orokorra hobetzen laguntzen du”, ziurtatu zuen adituak.
Formazioak funtsezko hainbat alderdi aletu zituen, hala nola sexualitate ereduak, aniztasun funtzionala duten pertsonen sexualitatearen inguruan oraindik ere badirauten mitoak, talde profesionalek laguntasunean jokatzen duten papera, arlo horretan errespetuaren, autonomiaren eta askatasun indibidualaren garrantzia barne, errespetutik eta entzute aktibotik laguntzeko estrategiak ahaztu gabe.
Prestakuntza Ospitalarioak Fundazioa Euskadiko Psikologia Arloak antolatu zuen, Ana Isabel Dominguez arduradunak koordinatu zuen, eta aukera egon zen zalantzak partekatzeko, tabuak hausteko eta sexualitatea, bizitzaren dimentsio bat den heinean, hobeto ulertzeko eta kudeatzeko tresnak eskaintzeko.
Eskerrak ematen dizkiogu Ainhoa Espinosari bere ezagutza eta hurbiltasunagatik eta aurkezpenen argitasun eta profesionaltasunagatik, bai eta bertaratu ziren guztiei ere, beren inplikazio aktiboagatik, gure kalitate asistentziala hobetzeko eta pertsonan oinarritutako arreta irekiago eta inklusiboagoa lortzeko. Arreta integrala bermatzeko lanean jarraitzen dugu, bizitza bere dimentsio guztietan eratzen duten emozioak, loturak eta nahiak ere kontuan hartzen dituena. Saioetan izandako harrera onak eta parte hartze aktiboak etorkizunean gai horietan sakontzen jarraitzera animatzen gaituzte.